Dat er peuters zijn
die naar Emmen willen
zonder papieren
grenzen passeren
op driewielers
van heinde en ver
rollen ze voort
over heide en veld
draaien hun beentjes
met snot uit de neus
zingen ze van Emmen!
Emmen – peuterparadijs.
Bart FM Droog, 2008
Het zou ook niet: tumult in de tuin
dat heb je met bloemetjes en bijtjes
ego’s dansend rondom vijvers
in komkommer- en kweltijd.
Bart FM Droog, 2008
Op zand door ijs gestuwd bouwden we Emmen
we stapelden stenen, velden bomen, woonden
op zandvlakte, dus plantten we bossen
openden fabrieken, creërden wijken, hakten
stammen, legden asfalt en stoplichten aan
bruggen ook, gespannen over straten
op het zand, altijd maar op het zand
gaan we diep, de diepte in, tunnels
en garages – tot alles hier ten onder gaat.
Bart FM Droog, 2008
Laat je geen zand op de vloer strooien
als je puur naar de sozen kijkt
want in het veen wordt volop gezongen
op harmonia gehengst en klappen
de wieken je om de oren
maar… mag ik dan toch een positiever?
zoals: toen we rond waren
of dat m’n dochter naar een kerk moest
terwijl het toch echt om het winkelen ging
wel, als je puur naar de sozen kijkt
heb je een volle bak, méér
dan dat heksenbal en vergeet niet
er zijn potjes.
Bart FM Droog, 2008
Happend in broodje cultuur te Angelslo
glijdt geest van nu en straks naar toen
scholieren zwermden rond de LTS
tussen kerken, klooster en Statenweg
beeldbepalend beton, klokkenstaven
waaruit geloof in vooruitgang galmde
terwijl een steenworp westwaarts
in Tin Pan Alley werd geblowd
mix van afkomst en streven
uit herinnering gesneden
en zoals eens de Pyramideclub
zal ook de Boogie Bar vergaan.
Bart FM Droog
Vandaag namen we ze waar
de eersten die plaatsen pakken
waar wij doorgaans parkeren
ze stallen hun wagens daar
waar wij winkels bevrijden
van diepgevroren etenswaar
als wij onze ruggen breken
levensbehoeften sjouwend
fietsen ze broos en sloom
die toeristen zullen heus ergens
zich van biljetten laten bestelen
maar god, laat ze komen per trein.
Bart FM Droog
Och, was de N34 maar A34
breedbebermd met zalige bypassses
overflies en ondertunnelingen
Rijkswaterstaatskunstwerken
zandlichamen, invoegstroken
kreukelvlakken, via- en aquaducten
verkeersinformatiebordenophanginstallaties
reflector- en hectometerpaaltjes
rondom zeer open asfaltbeton
en dan, met muziek voluit
glijdend rijden naar Emmen
centrum van Skik, zand en veen.
Bart FM Droog, 2008
(bij Kadernota Cultuur Gemeente Emmen-gesprekken)
Op 31 december 1941 woonden in de gemeente Emmen honderdendrieënzestig joden. Het merendeel was inwoner van het dorp Emmen. Een jaar later, op 31 december 1942, telde Emmen nog maar negen joodse inwoners. Hoeveel van deze negen uiteindelijk de oorlog hebben overleefd weet ik niet.
Nu is er zo’n negen jaar geleden in Emmen een monument voor de vermoorde joodse Emmenaren opgericht. Dat monument is te vinden voor de synagoge, Julianastraat 27.
De Julianastraat? Inderdaad, deze zijstraat van de Kerkhoflaan, die parallel loopt aan de Wilhelminastraat kan tot de onbekende stukken van Emmen gerekend worden – dat er überhaupt een synagoge in Emmen te vinden is zal de meeste Emmenaren onbekend zijn.
Het monument vermeldt de namen van de gedeporteerden helaas niet. Hun namen zijn wel te vinden op www.joodsmonument.nl – heel eenvoudig, door naar links onderaan de openingspagina te scrollen en daar ‘Emmen’ in te toetsen.
Het scherm kleurt dan grijs, op een langwerpige verzameling blokjes na, blokjes die de vermoorde Emmenaren symboliseren. Druk op zo’n gekleurd blokje en je krijgt de namen en adressen te zien van deze verdwenen dorpsgenoten. Wie links of rechts op hun afzonderlijke pagina’s klikt komt bij andere omgekomen joodse Emmenaren terecht.
In de naaste toekomst hoop ik deze mensen makkelijker op internet traceerbaar te maken, via de rubriek ‘oorlogsgraven’ op www.gemeentedichteremmen.nl. Want wat valt er te herdenken als je geen namen weet?
Met dank aan B.J. Mensingh, schrijver van het boek Toen alles anders was’ . Fragmenten uit de geschiedenis van Emmen. Zie ook Emmen in bezettingstijd van G.Groenhuis, waaraan de getallen in deze column ontleend zijn. Beide boeken zijn met een beetje geluk nog verkrijgbaar bij Readshop Boelens, Middenhaag, Emmermeer, Emmen.
Bart FM Droog, 2008
Emmer-Erfscheiderveen
Barger-Compascuum
Emmer-Compascuum
Zwartemeer, Nieuw-Dordrecht
Emmen, Westenesch, Noordbarge
Barger-Erfscheiderveen, Zandpol
Klazienaveen-Noord, Erica
Barger-Oosterveld, Wilhelmsoord
ook Schoonebeek, Nieuw-Weerdinge
Roswinkel, Barger-Oosterveen
Klazienaveen, Amsterdamscheveld
Oranjedorp en Weiteveen
Zuidbarge, Nieuw-Amsterdam
Nieuw-Schoonebeek en Weerdinge
Middendorp, Middendorp
jawis, dat zijn er twee
en Koelveen, nee Koelveen
blijft vlek in dorpendorp.
Gemeentedichter Emmen 